21 maja 2023 r. zmarła prof. Margaret S. Archer, doktor honoris causa naszego Uniwersytetu, osoba związana z naszym Instytutem przez wiele lat, wybitny socjolog naszych czasów. Była jedną z najbardziej wpływowych teoretyków nurtu realizmu krytycznego.
Pani prof. Margaret S. Archer urodziła się w 1943 r. Większość swojej kariery akademickiej spędziła na Uniwersytecie w Warwick, gdzie przez wiele lat była profesorem socjologii. Była także profesorem w l’Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne w Szwajcarii, honorowym profesorem University College w Londynie oraz visiting professor na uniwersytetach w Pampelunie, Lozannie, Warszawie i Tromso.
Była przewodniczącą Międzynarodowego Towarzystwa Socjologicznego (ISA) oraz członkiem założycielem i przewodniczącą Papieskiej Akademii Nauk Społecznych. Przez wiele lat była członkiem zarządu Centrum Realizmu Krytycznego (CCR – Centre for Critical Realism), kierowała również Centrum Ontologii Społecznej (CSO – Centre for Social Ontology).
Z jej bogatego dorobku naukowego należy przywołać książkę Realist Social Theory: The Morphogenetic Approach, wprowadzającą koncept elizji, oraz pracę Structure, Agency and the Internal Conversation, rozwijającą znaczenie procesu wewnętrznej konwersacji w kształtowaniu człowieka i jego relacji z otoczeniem; później temat ten rozwinęła w książkach: Making our Way Through the World: Human Reflexivity and Social Mobility oraz The Reflexive Imperative in Late Modernity. Do kluczowych pozycji w jej dorobku, przetłumaczonych na język polski, należy Being Human: The Problem of Agency (Człowieczeństwo. Problem sprawstwa). W jej dorobku ważne są również Transcendence. Crtical Realism and God, napisana z D. Porporą i A. Collier, oraz studium Relational Subject, napisane wspólnie z P. Donatim.
Chcemy wyrazić nasz głęboki żal; mieliśmy nadzieję na kontynuację naszej współpracy, planowaliśmy w tym roku kolejną wspólną konferencję. Niestety – choroba, która przyszła nagle, udaremniła te plany.
Dyrekcja i Pracownicy Instytutu Nauk Socjologicznych
22 maja 2023
