Instytut Nauk Socjologicznych
Instytut działa na Wydziale Społeczno-Ekonomicznym UKSW.
Geneza Instytutu Nauk Socjologicznych UKSW
Socjologia na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie ma ponad półwieczną tradycję. Jest ona związana z zasłużonymi dla polskiej socjologii instytucjonalnej postaciami, którzy jednocześnie tworzyli lubelsko-warszawską szkołę socjologii religii, a także przyczynili się do powstania i rozwoju Sekcji Socjologii Religii Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (PTS).
W październiku 1966 roku na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej (poprzedniczki UKSW) wprowadzono wykład i seminarium magisterskie z socjologii religii. Równocześnie Akademia wystąpiła do Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego o utworzenie Katedry Socjologii Religii. W 1968 r. decyzją Rady Wydziału powołano Zakład i zaczęła funkcjonować specjalizacja socjologii religii. W jej ramach istniało również seminarium doktoranckie. Ta specjalizacja należała do kierunku teologii praktycznej, który funkcjonował w ramach Wydziału Teologicznego. Pierwszym pracownikiem naukowym zapoczątkowującym i rozwijającym specjalizację socjologii religii był prof. dr hab. Andrzej Święcicki. Również w latach 70. i 80. XX w. był on kuratorem specjalizacji socjologii religii, która – w tym okresie – posiadała jedną katedrę nauk socjologicznych – Katedrę Socjologii Religii.
Kierownicy specjalności socjologii religii oraz Katedry Socjologii Religii na ATK i UKSW:
prof. dr hab. Andrzej Święcicki (1966 – 1985)
prof. dr hab. Witold Zdaniewicz SAC (1990 – 2000)
Kierownik Sekcji Socjologii Struktur Społecznych:
prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2000 – 2001)
Dyrektor kierunku Socjologia:
prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2001 – 2002)
Dyrektorzy Instytutu Socjologii UKSW:
prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2002 – 2008)
dr hab. Tadeusz Bąk, prof. uczelni (2008 – 2012)
prof. dr hab. Sławomir H. Zaręba (2012 – 2016)
dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. uczelni (2016 – 2017)
dr hab. Krzysztof Wielecki, prof. uczelni (2017 – 2020)
Dyrektorzy Instytutu Nauk Socjologicznych UKSW:
dr hab. Artur Wysocki, prof. uczelni (2020 – obecnie)
Należy nadmienić, że praktycznie od początku istnienia socjologii na ATK / UKSW obserwowalny jest stały jej rozwój, początkowo od formy specjalizacji, pojedynczej katedry, kilku katedr, aż do wyodrębnienia Instytutu. Socjologia funkcjonowała też w ramach kilku jednostek – od 2020 r. jest ona prowadzona na obecnym Wydziale Społeczno-Ekonomicznym, a wcześniej była obecna w strukturze m.in. Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych. Środowisko socjologiczne na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie zapoczątkowało wiele cennych inicjatyw badawczych, takich jak:
Zespół Pracowni Badawczej Polskiego Pomiaru Postaw i Wartości (PPPiW);
Międzynarodowe Centrum Badawczo-Dydaktyczne Katolickiej Nauki Społecznej
„Social Thought Master Courses” – wykłady mistrzowskie i seria publikacyjna Archerian Studies;
„Miłość, Małżeństwo, Rodzina w Czasach Zmiany” – tryptyk socjologiczny;
„Katolicka Nauka Społeczna Wobec Współczesnych Wyzwań” – cykl konferencji i publikacji;
„Socjologia sztuki w Polsce: szkoły, paradygmaty oraz kierunki badań” – cykl ogólnopolskich konferencji
Efektem działalności środowiska socjologicznego na UKSW jest wysoki poziom kształcenia oraz docenienie w ogólnopolskim środowisku socjologicznym (m.in. 5 miejsce w rankingu kierunków studiów socjologicznych PERSPEKTYWY w 2019 r., 6 miejsce w 2020 r., 7 miejsce w 2018 r.).
Nasi pracownicy pełnili oraz nadal pełnią wiele kierowniczych funkcji w Polskim Towarzystwie Socjologicznym:
Rafał Wiśniewski – Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego PTS w latach 2011 – 2017
Witold Zdaniewicz – przewodniczący Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 1990 – 1993
Andrzej Wójtowicz – przewodniczący Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 1993 – 2005
Maria Sroczyńska – przewodnicząca Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 2016 – 2019
Agata Rozalska – członkini Zarządu Głównego PTS od 2017 r. (od 2020 roku członkini Prezydium)
Izabela Bukalska – członkini Zarządu Głównego PTS od 2023 r.
Katarzyna Drzewek – członkini Zarządu Głównego PTS od 2024 roku (pełniąca funkcję Skarbnika)
Ponadto pracownicy naszego Instytutu zasiadają obecnie we władzach: Oddziału Warszawskiego (Izabela Bukalska, Olga Kotowska-Wójcik, Marta Luty-Michalak, Joanna Wróblewska-Skrzek oraz Marcin Choczyński w Komisji Rewizyjnej) oraz Sekcji tematycznych Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (Wojciech Klimski w Zarządzie Sekcji Socjologii Religii, Agata Rozalska w Zarządzie Sekcji Socjologii Sztuki, Izabela Bukalska w Zarządzie Sekcji Socjologii Jakościowej I Symbolicznego Interakcjonizmu).
Więcej informacji o historii środowiska socjologicznego na naszej uczelni oraz podejmowanych inicjatywach można znaleźć w poniżej podanych źródłach:
Choczyński M. (2020), Lubelsko-warszawska szkoła socjologii religii. Rozważania na temat ciągłości myśli naukowej na ATK i UKSW, „Roczniki Historii Socjologii” 2020, vol. 11, s. 55-66.
Klimski W. (2007), Instytut Socjologii na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology” 2007, nr 1, s. 101-109.
Ochocki A. (2017), Geneza, rozwój i wyjątkowość Instytutu Socjologii UKSW w Warszawie, [w:] A. Czyż (red.), Społeczeństwo, historia, sztuka. Księga na 30-lecie Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w Warszawie, UKSW, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 75-88.
Kontakt
ul. Wóycickiego 1/3, budynek 23, pok. 228
01-938 Warszawa
tel.: +48 22 569 68 28
e-mail: a.socko@uksw.edu.pl