O Instytucie

Instytut Nauk Socjologicznych

Instytut działa na Wydziale Społeczno-Ekonomicznym UKSW.

Geneza Instytutu Nauk Socjologicznych UKSW

Socjologia na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie ma ponad półwieczną tradycję. Jest ona związana z zasłużonymi dla polskiej socjologii instytucjonalnej postaciami, którzy jednocześnie tworzyli lubelsko-warszawską szkołę socjologii religii, a także przyczynili się do powstania i rozwoju Sekcji Socjologii Religii Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (PTS). 

W październiku 1966 roku na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej (poprzedniczki UKSW) wprowadzono wykład i seminarium magisterskie z socjologii religii. Równocześnie Akademia wystąpiła do Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego o utworzenie  Katedry Socjologii Religii. W 1968 r. decyzją Rady Wydziału powołano Zakład i zaczęła funkcjonować specjalizacja socjologii religii. W jej ramach istniało również seminarium doktoranckie. Ta specjalizacja należała do kierunku teologii praktycznej, który funkcjonował w ramach Wydziału Teologicznego. Pierwszym pracownikiem naukowym zapoczątkowującym i rozwijającym specjalizację socjologii religii był prof. dr hab. Andrzej Święcicki. Również w latach 70. i 80. XX w. był on kuratorem specjalizacji socjologii religii, która – w tym okresie – posiadała jedną katedrę nauk socjologicznych – Katedrę Socjologii Religii.

Kierownicy specjalności socjologii religii oraz Katedry Socjologii Religii na ATK i UKSW:

prof. dr hab. Andrzej Święcicki (1966 – 1985)

prof. dr hab. Witold Zdaniewicz SAC (1990 – 2000)

Kierownik Sekcji Socjologii Struktur Społecznych:

prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2000 – 2001)

Dyrektor kierunku Socjologia:

prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2001 – 2002)

Dyrektorzy Instytutu Socjologii UKSW:

prof. dr hab. Władysław Majkowski SCJ (2002 – 2008)

dr hab. Tadeusz Bąk, prof. uczelni (2008 – 2012)

prof. dr hab. Sławomir H. Zaręba (2012 – 2016)

dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. uczelni (2016 – 2017)

dr hab. Krzysztof Wielecki, prof. uczelni (2017 – 2020)

Dyrektorzy Instytutu Nauk Socjologicznych UKSW:

dr hab. Artur Wysocki, prof. uczelni (2020 – obecnie)

Należy nadmienić, że praktycznie od początku istnienia socjologii na ATK / UKSW obserwowalny jest stały jej rozwój, początkowo od formy specjalizacji, pojedynczej katedry, kilku katedr, aż do wyodrębnienia Instytutu. Socjologia funkcjonowała też w ramach kilku jednostek – od 2020 r. jest ona prowadzona na obecnym Wydziale Społeczno-Ekonomicznym, a wcześniej była obecna w strukturze m.in. Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych. Środowisko socjologiczne na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie zapoczątkowało wiele cennych inicjatyw badawczych, takich jak:

Zespół Pracowni Badawczej Polskiego Pomiaru Postaw i Wartości (PPPiW);

Międzynarodowe Centrum Badawczo-Dydaktyczne Katolickiej Nauki Społecznej

„Social Thought Master Courses” – wykłady mistrzowskie i seria publikacyjna Archerian Studies;

„Miłość, Małżeństwo, Rodzina w Czasach Zmiany” – tryptyk socjologiczny; 

„Katolicka Nauka Społeczna Wobec Współczesnych Wyzwań” – cykl konferencji i publikacji; 

Efektem działalności środowiska socjologicznego na UKSW jest wysoki poziom kształcenia oraz docenienie w ogólnopolskim środowisku socjologicznym (m.in. 5 miejsce w rankingu kierunków studiów socjologicznych PERSPEKTYWY w 2019 r., 6 miejsce w 2020 r., 7 miejsce w 2018 r.). 

Nasi pracownicy pełnili wiele kierowniczych funkcji w Polskim Towarzystwie Socjologicznym:

Rafał Wiśniewski – Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego PTS w latach 2011 – 2017

Witold Zdaniewicz – przewodniczący Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 1990 – 1993

Andrzej Wójtowicz – przewodniczący Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 1993 – 2005

Maria Sroczyńska – przewodnicząca Sekcji Socjologii Religii PTS w latach 2016 – 2019

Agata Rozalska – członkini Prezydium Zarządu Głównego PTS od 2017 r.

Więcej informacji o historii środowiska socjologicznego na naszej uczelni oraz podejmowanych inicjatywach można znaleźć w poniżej podanych źródłach:

Choczyński M. (2020), Lubelsko-warszawska szkoła socjologii religii. Rozważania na temat ciągłości myśli naukowej na ATK i UKSW, „Roczniki Historii Socjologii” 2020, vol. 11, s. 55-66.

Klimski W. (2007), Instytut Socjologii na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology” 2007, nr 1, s. 101-109.

Ochocki A. (2017), Geneza, rozwój i wyjątkowość Instytutu Socjologii UKSW w Warszawie, [w:] A. Czyż (red.), Społeczeństwo, historia, sztuka. Księga na 30-lecie Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w Warszawie, UKSW, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 75-88.

Kontakt